Podiumvrees

Als jong meisje ging ik vier keer per week naar de muziekschool, ik speelde dwarsfluit en zong in een band je van de muziekschool maar toen ik naar de School voor journalistiek  ging heb ik dat allemaal losgelaten. Ik kreeg het niet voor elkaar die werelden met elkaar te verbinden en heb toen tien jaar lang niet gezongen. Maar toen mijn moeder ernstig ziek werd, drukte ze me op het hart dat ik weer moest gaan zingen. Ik kwam terecht bij een koor in Utrecht, maar ik had vreselijke last van podiumvrees wat me het plezier ontnam.

Leven en dood

Toen ik net bevallen was en mijn dochter 2  weken oud was, overleed mijn moeder. Een groter contrast bestaat niet. Leven en dood kruisten elkaar. En alsof dat niet genoeg was, overleed binnen in dezelfde periode  ook mijn tante die ook al langere tijd ziek was. De vrouwenlijn boven mij was in een keer weggevallen, terwijl ik net zelf moeder was geworden.

Ik had mijn handen vol aan het intense verdriet, de rouw en het prille moederschap. Al snel  kon ik mijn emoties niet meer kwijt en liep ik vast. Ik zat op het randje van opname , maar deed uit alle macht een beroep op mijn omgeving om te zorgen dat ik en mijn gezin konden blijven doordraaien. Zo goed en zo kwaad als het ging, voelde ik dat ik dingen moest blijven doen voor mijn plezier en ben toch weer gaan zingen. Na afloop voelde ik telkens dat het dan weer ietsje beter ging, dat ik minder bezig was met mijn gedachten.

Alles in de prullenbak

In dat eerste jaar van rouw ben ik in aanraking gekomen met stembevrijding. Een totaal  andere kijk op zingen, muziek maken en emoties uiten. Alles wat ik ooit had geleerd, teksten leren, alle techniek, het kon allemaal zo in de prullenbak. Er ging een nieuwe wereld voor me open.

Ik wilde leren zingen zonder schaamte, maar leerde juist ‘met de schaamte mee’ te zingen. Als je zenuwachtig bent, kun je die zenuwen wel weg willen drukken, maar daarmee verlies je veel energie aan het wegstoppen van wat je voelt. Ik leerde te zeggen oké hier ben ik, kom maar. En dat heeft me geholpen alles te doorvoelen in die periode. Zonder dat ik elk gevoel onder woorden hoefde te brengen.

Ik had altijd al veel tranen, maar bleek niet de enige. Elke stembevrijdingssessie zag ik om me heen dat alle  deelnemers moesten huilen, ongeacht man of vrouw  of leeftijd. Het luchtte op en werkte bevrijdend. Meteen wist ik dat ik hier iets mee wilde doen. Vervolgens ben ik een opleiding stembevrijding gaan doen bij Jan Kortie in Amsterdam en zelf stembevrijding gaan geven onder de naam de Jankfabriek.

Zingen versus je stem bevrijden

Zingen gaat al gauw om een bestaand lied met kop en staart, met een bepaalde melodie en die volg je. Vaak hebben we geleerd te zingen doordat iemand anders jou een lied leert en dat ga je nadoen. Van buiten naar binnen.

Bij stembevrijding ga je van binnenuit geluid maken en van daaruit ontstaat een lied. Dat is een tegenovergestelde beweging, van binnen naar buiten. Je zou kunnen zeggen dat niet het lied, maar jijzelf in dit geval het vertrekpunt bent.

Muziekinstrument van je lichaam

Je stem is het muziekinstrument van je lichaam. Als je geluid maakt, trilt je stem letterlijk door in je lichaam. En het trillen zet iets in beweging, zonder dat dat aan een lied gekoppeld is. Je hoeft niet bezig te zijn in je hoofd met wat is de melodie ook alweer? Of de tekst. Het gaat alleen maar over klank maken.

Dat komt overeen met het zingen van mantra’s, omdat je met mantra’s ook in een cadans komt en dat geeft ruimte aan wat er van binnen resoneert. Trillen maakt van alles los en dat komt eruit via je keel en je stembanden. Je kruin, je hoofd, je hart, je voeten, je hele zijn  wordt gesynchroniseerd met de trilling van je stem.

Welke rol heeft de ukelele?

Het Magic Mantra Membership gaat ook over het versimpelen en visualiseren van muziek. Net als met stembevrijding wordt bij het spelen van mantra’s op de ukelele alles ‘uitgekleed’, zodat de basis overblijft.

Inmiddels gebruik ik de ukelele ook in mijn groepen. Vooral het zingen met behulp van de zangstrum geeft de lijn aan voor de groep. Als ik geen uke speel en ik stop met zingen, stoppen de cursisten ook, maar doordat de ukelele blijft klinken, geeft dat houvast. Zo heeft iedereen de ruimte om ook even stil te vallen, zonder dat de muzieklijn stopt.

De kunst van de stilte

Het is de kunst ook om in de stilte te zijn, vaak hebben we de neiging om voortdurend melodie te scheppen bij zingen. Ons hoofd wil altijd door, altijd verder zingen. Maar de stilte wijst je de weg naar waar je wilt zijn of blijven, bijvoorbeeld een tijdje bij op dezelfde klank of toon blijven.

Tip van Anouk

Een van de basisoefeningen die ik vaak doe is je naam zingen. Je weet vast hoe het is als je iemand voor het eerst ontmoet, er gebeurt vaak zoveel aan indrukken, dat we de naam vaak prompt vergeten. Het zingen van je eigen naam en het luisteren naar de naam van de ander, is een mooie oefening om te voelen wat er in je hoofd en lichaam gebeurt. Je zet jezelf ermee neer in de ruimte.